Als je probeert om zwanger te worden, klinkt het woord “eicelkwaliteit” je waarschijnlijk bekend in de oren. Misschien heb je zelfs al gegoogeld naar hoe je je eicelkwaliteit kunt verbeteren. In deze blog neemt Charlotte den Boer, diëtiste en voedingswetenschapper, je mee in het onderwerp ‘voeding en eicelkwaliteit!’
Eerst even wat basisinformatie. Met “eicelkwaliteit” bedoelen we de kwaliteit van je eicellen. Dit is een belangrijke factor bij het zwanger worden. Gezonde eicellen vergroten namelijk de kans op een succesvolle zwangerschap en het krijgen van een gezonde baby.In de jaren dat je menstrueert, rijpen er elke cyclus meerdere follikels. Follikels zijn blaasjes waarin de eicellen kunnen rijpen. Tijdens de ovulatie springt er één follikel open, waar een rijpe eicel uitkomt. Het is de bedoeling dat deze bevrucht wordt. Je hebt als vrouw geen invloed op de kwantiteit (hoeveelheid) eicellen. Bij de geboorte heb je ongeveer 1 miljoen eicellen. Rond de puberteit zijn er nog zo’n 300.000 tot 400.000 over. Hierna gaan er elke maand zo’n 500 tot 1000 eicellen verloren tijdens de menstruatiecyclus. Bij de overgang heb je nog ongeveer 1000 eicellen over.
Hoewel je dus geen invloed hebt op de hoeveelheid eicellen, heb je wél invloed op de kwaliteit hiervan! Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om je eicelkwaliteit te verhogen.
Voeding en Eicelkwaliteit
Als eerste staan we stil bij voeding. Je kent vast het gezegde: “Je bent wat je eet.” Dit gaat ook op voor je eicellen. Alles wat je eet, wordt opgenomen in je lichaam en vormt de basis van alle cellen, organen en weefsels. Gezond eten vergroot je kans op gezonde eicellen! Het duurt ongeveer 3 maanden voor eicellen om te rijpen. Wat je eet in deze periode heeft invloed op het eitje dat uiteindelijk zal springen bij je ovulatie. In deze 3 maanden wordt het genetische materiaal in de eicel gekopieerd. Het is belangrijk dat hier geen fouten insluipen, omdat fouten in het genetische materiaal de kans op een succesvolle zwangerschap kunnen verkleinen.
Energie
Om je eicelkwaliteit te ondersteunen, is het belangrijk voldoende energie (calorieën) binnen te krijgen. De rijping van de eicellen en het kopiëren van genetisch materiaal kost immers energie! Energie uit voeding komt uit koolhydraten, eiwitten en vetten. Voorbeelden van koolhydraten zijn fruit, aardappels, brood, pasta en rijst. Eiwitten vind je in zuivel, ei, kaas, vlees, vis, bonen, peulvruchten, noten en volkoren graanproducten. Vetten zitten in vette vis, volle zuivel, ei, noten, zaden, pitten en olijfolie.
Hoeveel calorieën je nodig hebt, verschilt per persoon. Je lengte, gewicht en activiteitsniveau spelen hier een rol in. Op de website van het Voedingscentrum kun je berekenen wat jouw persoonlijke caloriebehoefte is.
Vitamine B en antioxidanten
Daarnaast is het belangrijk om voldoende B-vitamines binnen te krijgen. Vitamines uit het B-spectrum zijn essentieel voor celdeling en de opbouw van DNA. Veel voedingsmiddelen bevatten B-vitamines, zoals volkoren graanproducten, havermout, quinoa, bonen en peulvruchten (bijvoorbeeld zwarte bonen, kikkererwten en linzen), zuivel, eieren, vis en vlees. Ook groenten en fruit zitten vol B-vitamines.
Het is ook cruciaal om voldoende antioxidanten binnen te krijgen. Antioxidanten beschermen je (ei)cellen tegen schade, en uit de wetenschap blijkt dat een eetpatroon rijk aan antioxidanten gunstig is voor de kwaliteit van je eicellen. Antioxidanten vind je in groenten en fruit, maar ook in groene thee, pure cacao, noten, zaden en pitten, zoals walnoten en lijnzaad. Supplementen met antioxidanten hebben nog onvoldoende bewijs van effectiviteit, dus probeer deze gezonde stofjes voornamelijk uit je voeding te halen.
De rol van Omega 3
Verder speelt omega-3 een belangrijke rol bij de eicelkwaliteit. Omega-3 is een type onverzadigd vetzuur en komt vooral voor in vette vis, avocado, noten, zaden, pitten en lijnzaadolie. Omega-3 houdt de celwand van de eicel soepel, wat helpt bij het transport van voedingsstoffen en de afvoer van afvalstoffen. Hierdoor draagt omega-3 bij aan de kwaliteit van de eicellen. Het is aan te raden om 1 à 2 keer per week vette vis te eten en dagelijks te kiezen voor noten, zaden, pitten of avocado.
Tot slot is het goed om het belang van water (of vocht) te onderstrepen. Ons hele lichaam, inclusief onze eicellen, bestaat voor een groot deel uit water. Te weinig drinken kan op den duur ongunstig zijn voor de kwaliteit van je eicellen. Zorg er daarom voor dat je voldoende drinkt. Het liefst water, maar ook ongezoete thee, water met een natuurlijke smaak of met mate koffie zijn prima opties!
Wat te vermijden voor een betere eicelkwaliteit
Samengevat is het voor je eicelkwaliteit belangrijk om genoeg, gevarieerd en grotendeels gezond te eten, met extra aandacht voor antioxidanten, B-vitamines, omega-3 en je vochtinname. Laten we nu eens kijken naar wat je beter níét kunt doen als het gaat om je eicelkwaliteit.
Wellicht een no-brainer, maar roken en alcohol zijn beide uiterst schadelijk voor de kwaliteit van je eicellen. Roken kan ervoor zorgen dat je eicelvoorraad sneller opraakt en kan schade toebrengen aan het follikelvocht en de eicel zelf. Alcohol kan ook een negatieve invloed hebben op de eicellen. Onderzoek heeft aangetoond dat hoe hoger de alcoholconsumptie, hoe lager de vruchtbaarheid.
Het advies voor vrouwen die zwanger willen worden is dan ook om alcohol te vermijden of de consumptie zo laag mogelijk te houden. Het gebruik van drugs is iets wat je beter helemaal kunt vermijden.
Nu denk je misschien: en hoe zit het met de zaadkwaliteit van mijn partner? Dat is een heel begrijpelijke gedachte, want zwanger worden doe je immers samen. De zaadkwaliteit van je partner is net zo belangrijk als jouw eicelkwaliteit. In een van de volgende blogs gaan we dieper in op mannelijke vruchtbaarheid en zaadkwaliteit.
Bron:
Voedingscentrum. (n.d.). Caloriebehoefte van Voedingscentrum
Letourneau, J., et al. (2019). The role of antioxidants in improving oocyte and embryo quality: A review. Reproductive Biology and Endocrinology, 17(1), 7.
Vujkovic, M., et al. (2010). Antioxidants and female fertility: a review. Nutrients, 2(7), 533-548.
Pritchard, T., et al. (2018). The Effect of Alcohol on Women’s Fertility. Journal of Women’s Health, 27(11), 1359-1366.
Disclaimer: De artikelen op dit platform zijn geschreven door FertiFriend en zijn bedoeld voor informatieve doeleinden. Aan de inhoud van deze artikelen kunnen geen rechten worden ontleend. Wij raden altijd aan om advies in te winnen bij uw behandelend arts voordat u beslissingen neemt over uw gezondheid en behandelingen.
