Rouw is vaak verbonden met het verlies van een dierbare, maar wat als je rouwt om iets dat er nooit is geweest? Een kind dat je verwachtte, hoopte, en waarvan je misschien al een naam in gedachten had? Rouw bij een onvervulde kinderwens is onzichtbaar, maar allesomvattend. Het is een rouwproces dat geen duidelijk einde kent, dat zich in golven aandient en soms onverwachts toeslaat.
Het is een pijn die moeilijk in woorden te vatten is. Een leegte die niemand ziet, maar die er altijd is. Rouw bij een onvervulde kinderwens is rauw, onzichtbaar en vaak eenzaam. Het is geen afscheid van iets tastbaars, maar van een droom, een toekomstbeeld dat steeds verder uit het zicht verdwijnt. Je leeft in een cyclus van hoop en teleurstelling, terwijl de wereld om je heen gewoon doorgaat. Baby-aankondigingen, geen kindergelach in de woonkamer, en onschuldige vragen als ‘wanneer is het jullie beurt?’ kunnen allemaal als een dolksteek voelen. Want hoe leg je uit dat je iets mist dat er nooit is geweest?
De onzichtbare pijn van een onvervulde kinderwens
Niet iedereen herkent het als rouw, maar de gevoelens die ermee gepaard gaan, zoals verdriet, boosheid, machteloosheid en zelfs jaloezie, wijzen allemaal op een diepgaand verlies. Je verliest niet alleen het kind dat je zo graag wilde, maar ook een deel van je eigen identiteit. Het toekomstbeeld waarin jij als ouder een kind vasthoudt, verzorgt en liefhebt, begint te vervagen. Je ziet anderen hun kinderen opvoeden en vraagt je af: waarom niet ik?
De fasen van rouw en hoe ze zich kunnen uiten
Elisabeth Kübler-Ross was een Zwitserse psychiater die bekend werd door haar baanbrekende werk over hoe mensen omgaan met de dood en rouw, en ze ontwikkelde het bekende model van vijf rouwfases. Deze rouwfases bieden een herkenbaar kader om te begrijpen hoe rouw bij een onvervulde kinderwens zich kan uiten. Weet dat dit geen vaste stappen zijn, maar emoties die in golven komen en gaan.
1. Ontkenning
In deze fase hoop je dat het toch nog zal gebeuren. Je denkt: “Misschien volgende maand, misschien met een andere behandeling”. Je zoekt naar manieren om controle te krijgen over iets dat niet in jouw handen ligt.
2. Woede
Boosheid kan zich richten op jezelf, je lichaam, de medische wereld of zelfs op anderen die zonder moeite zwanger lijken te worden. Gedachten als: “Waarom zij wel en ik niet?” zijn pijnlijk, maar normaal.
3. Onderhandelen
Dit is de fase waarin je alles probeert om het tóch te laten lukken. Je past je levensstijl aan, zoekt alternatieve therapieën of bidt en smeekt om een wonder.
4. Depressie
Het verdriet kan je overspoelen. Je voelt je leeg, lusteloos en misschien zelfs hopeloos. De toekomst die je voor ogen had, lijkt in duigen te vallen.
5. Aanvaarding
Dit betekent niet dat het verdriet weg is, maar dat je leert leven met het gemis en een manier vindt om door te gaan.
Rouwtaken volgens Manu Keirse
Naast de fasen van Kübler-Ross zijn er de rouwtaken van rouwdeskundige Manu Keirse. Hij spreekt over het doorlopen van verschillende rouwtaken om het verlies echt te kunnen integreren in je leven. Rouwtaken zijn belangrijk omdat ze helpen bij het doorlopen van verlies en het vinden van een nieuwe balans in het leven. Het rouwproces verloopt namelijk niet vanzelf; actieve verwerking is nodig om verder te kunnen.
1. De werkelijkheid onder ogen zien
Dit houdt in dat je erkent dat je droom misschien niet op de manier uitkomt zoals je had gehoopt.
2. De pijn van het verlies ervaren
Dit betekent dat je jezelf de ruimte geeft om het verdriet te voelen in plaats van het weg te duwen. Het verlies is echt en diep.
3. Je aanpassen aan een leven zonder (biologisch) ouderschap
Dit houdt niet in dat je je droom opgeeft, maar dat je zoekt naar manieren om betekenis te vinden, of dat nu in een andere vorm van ouderschap is of in een andere levensinvulling.
4. Leren genieten van het leven terwijl je de herinnering levendig bewaart
Dit is het moment waarop je het verlies verweeft in je leven, zodat je kunt genieten terwijl je de herinnering aan ‘wat had kunnen zijn’ koestert en ruimte geeft.
Hoe rouw zich kan uiten in het dagelijks leven
Rouw bij een onvervulde kinderwens is onvoorspelbaar. Soms voel je je goed, en op andere momenten kan een simpele opmerking je volledig uit balans brengen. Misschien ontwijk je situaties waarin je met baby’s geconfronteerd wordt. Misschien voel je fysieke klachten zoals vermoeidheid of spanning. Of misschien merk je dat je jezelf emotioneel afsluit, uit angst om opnieuw pijn te voelen.
Bemoediging van een ervaringsdeskundige en rouw- en verliescoach
Rouw is een persoonlijke en unieke reis. Het is oké om je verloren en verwarrend te voelen, en het is belangrijk om jezelf de tijd te geven om te ontdekken wat deze gevoelens voor jou betekenen. Je bent niet alleen in deze ervaring; er zijn mensen die meer dan bereid zijn te luisteren en te steunen.
Neem momenten voor jezelf om op te laden en te reflecteren. Misschien vind je het prettig om in de natuur te zijn, of je kunt troost vinden in kunst of muziek. Dit is jouw proces, en het is waardevol om te verkennen wat jou helpt.
Het omarmen van je verlies kan je helpen om verder te gaan. Dit betekent dat het verlies een onderdeel wordt van je leven, maar er ook ruimte komt voor nieuwe ervaringen en mogelijkheden. Elke stap, hoe klein ook, is een stap. Weet dat het oké is om te groeien en te veranderen, en dat je de kracht hebt om dit te doen op jouw eigen manier.

Esther Ruijgrok – Foto: In Veins Fotografie
Hoe coaching je kan helpen
Coaching tijdens je traject kan je helpen om meer grip te krijgen en ruimte te creëren voor deze processen. Door bewust stil te staan bij je emoties, je gedachten te ordenen en aandacht te besteden aan je lichaam, ontstaat er ruimte om verder te gaan. Gevoelens zijn er om gevoeld te worden. Dit betekent dat het belangrijk is om emoties niet weg te stoppen, maar ze toe te laten en te doorvoelen. Pas wanneer je ruimte geeft aan je gevoelens, kun je ze begrijpen en er op een gezonde manier mee omgaan. Dit betekent niet dat het verdriet verdwijnt, maar wel dat je er op een manier mee leert leven die bij jou past.
Liefs,
Esther
Onthoud dat je niet alleen bent en dat er hulp beschikbaar is. Samen kunnen we een community van steun en begrip creëren, zodat niemand zich alleen hoeft te voelen in hun proces. Als je meer informatie wil of gewoon je verhaal wil delen, voel je vrij om een reactie achter te laten in onze community. We zijn hier om te luisteren en te steunen.

Disclaimer: De artikelen op dit platform zijn geschreven door FertiFriend en zijn bedoeld voor informatieve doeleinden. Aan de inhoud van deze artikelen kunnen geen rechten worden ontleend. Wij raden altijd aan om advies in te winnen bij uw behandelend arts voordat u beslissingen neemt over uw gezondheid en behandelingen.